अत्युक्ति अलंकार की परिभाषा एवं उदाहरण

अत्युक्ति अलंकार की परिभाषा – जहाँ किसी वस्तु का लोकसीमा से इतना बढ़कर वर्णन किया जाए कि वह असंभव की सीमा तक पहुंच जाए, वहाँ अत्युक्ति अलंकार होता है। अथवा काव्य में जहाँ किसी की झूठा प्रेम, उदारता, सुंदरता, वीरता, वियोग, यश आदि का बहुत बढ़ा-चढ़ाकर उल्लेख हो अर्थात देखने में हास्यास्पद प्रतीत हो तो वहां अत्युक्ति अलंकार होता है।

अत्युक्ति अलंकार के उदाहरण –

1. इत आवति चलि जेत उत चली छः सातक हाथ।
चढ़ी हिंडोरे सी रहै लगी उसासन साथ॥

2. लखन सकोप वचन जब बोले।
डगमगानि महि दिग्गज डोले॥

जहाँ किसी वस्तु का लोक-सीमा से इतना बढ़ कर वर्णन किया जाए कि वह असम्भव की सीमा तक पहुँच जाए, वहाँ अलंकार होता है-

(a) अतिशयोक्ति

(b) विरोधाभास

(c) अत्युक्ति

(d) उत्प्रेक्षा T.G.T. परीक्षा, 2004

उत्तर-(c)
जहाँ किसी वस्तु का लोक-सीमा से इतना बढ़ कर वर्णन किया जाए कि वह असम्भव की सीमा तक पहुँच जाए, वहाँ अत्युक्ति अलंकार होता है। जैसे- लखन सकोप वचन जे बोले।

ये भी पढ़ें – अलंकार की परिभाषा, भेद, 50 उदाहरण सहित | Alankar in Hindi

Related Posts –

Recent Posts:

• Бонусы Покердом ᐉ Акции, Фриспины, Бездеп
  Они прoвoдятся бeсплатнo, дoстатoчнo пoдать заявку или активирoвать прoмoкoд. В пoдoбных мeрoприятиях разыгрываются турнирныe дeньги и брeндирoванныe мeрчи. Чтoбы узнать сумму приза, нужнo выбрать oдну карту из прeдлoжeнных. Выигрыш выплачиваeтся… Read more: Бонусы Покердом ᐉ Акции, Фриспины, Бездеп
• Freespin Veren Siteler – En İyi Slot Siteleri
  Для всех типов мотоциклов существует своя защитная экипировка, изготовленная с учётом условий езды — для трека, асфальта и грунта, и сильно отличающаяся друг от друга. Но следует помнить, что экипировка в… Read more: Freespin Veren Siteler – En İyi Slot Siteleri
• sweet bonanza güvenilir site
  Ayrıca, oyunun sunmuş olduğu çeşitli özellikler, büyük kazançların kapısını aralar. Sweet Bonanza oyununa yer veren casino sitelerinde oranlar genel olarak aynı seviyelerde ilerlemektedir. Bu noktada sitenin lisanslı olup olmadığına daha… Read more: sweet bonanza güvenilir site
• yeni slot siteleri
  Yeni üyeler için deneme bonusu veren siteler, hem tecrübeli oyuncular hem de bu dünyaya yeni adım atanlar için büyük fırsatlar sunuyor. Birçok casino sitesi, özellikle yatırım gerektirmeyen bonus siteleri ile… Read more: yeni slot siteleri
• slot oyunları siteleri
  Cygnus 4, benzersiz tasarımı ve yüksek kazanç potansiyeli ile Türk oyuncular arasında hızla popülerlik kazanmıştır. Sonuç olarak, slot oyunlarının kazanç oranları, RTP ve volatilite en çok kazandıran slot oyunları gibi… Read more: slot oyunları siteleri
• Официальные онлайн-казино в России список лучших 2024
  Однако преувеличивать опасность игромании также не стоит. Миллионы людей годами играют в казино, не испытывая каких-либо проблем. Нужно лишь делать ставки на указанных автоматах, что сразу делает вас претендентом на… Read more: Официальные онлайн-казино в России список лучших 2024